Vai trò cấp ủy Đảng trong hoạt động khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập

Trần Lộc

Chi hội trưởng chi hội khuyến học Khu phố

            Khu phố 1 phường 6 có 727 hộ dân, với nhân khẩu 3.153 người, người Hoa chiếm trên 60%; nhân dân trong khu phố đa số là người lao động, làm công, kinh doanh buôn bán nhỏ lẻ, đời sống kinh tế ổn định. Khu phố có 24 tổ hội/24 tổ dân phố, khu phố được công nhận khu dân cư khuyến học 2 năm liền 2013, 2014; khu phố có chi hội khuyến học họ Trần nhiều năm qua được công nhận là “Dòng họ hiếu học” cấp phường, quận và thành phố; dòng họ Khuyến học tiêu biểu xuất sắc toàn quốc, chi hội khuyến học Trường Tiểu học Võ Văn Tần được công nhận đơn vị khuyến học tiên tiến năm 2014.
            Căn cứ Chỉ thị 11-CT/TW ngày 13/7/2007 của Bộ Chính trị, Chương trình hành động số 27-CTr/TU của Thành ủy, số 46-CTr/QU của Quận ủy về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập. Căn cứ Nghị quyết của Đảng bộ phường 6, Chi bộ khu phố 1 nhận thức vai trò, chức năng là hạt nhân lãnh đạo chính trị, có trách nhiệm lãnh đạo bao quát mọi hoạt động trên các lĩnh vực đời sống xã hội trên địa bàn khu dân cư, trong đó hoạt động khuyến học là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, được chi bộ quan tâm tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện trong nhiều năm qua.Ngay từ đầu năm cấp ủy chi bộ đã ra Nghị quyết chuyên đề về công tác Khuyến học:
- Năm 2013, xây dựng Nghị quyết chuyên đề về “Củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động Khuyến học, khuyến tài , xây dựng XHHT trên địa bàn dân cư”.
- Năm 2014, thực hiện nghị quyết số 10 của Quận ủy, của Đảng ủy phường chi bộ xây dựng nghị quyết về “Tập trung vận động Quỹ khuyến học, liên kết phối hợp chăm lo học bổng khuyến học, khuyến tài cho học sinh thuộc hộ nghèo có mã số” góp phần hoàn thành chuẩn nghèo 16 triệu đồng/người/năm trong năm 2014. Nghị quyết được sự  thảo luận thống nhất cao của đảng viên toàn chi bộ; đồng thời có phân công, phân nhiệm từng tổ chức, cá nhân trong cơ chế khu phố phối hợp thực hiện.
Trước hết phát huy vai trò trách nhiệm gương mẫu của đảng viên trong việc chấp hành nghị quyết, vận động gia đình, bà con lối xóm cùng thực hiện. Các tổ chức đoàn thể trong khu phố mặc dù không có xây dựng kế hoạch riêng của từng tổ chức, nhưng nghị quyết chi bộ đều có phân công phối hợp giữa Ban Mặt trận, đoàn thanh niên, chi hội phụ nữ, Cựu chiến binh, người cao tuổi, chữ thập đỏ, trong đó chi hội khuyến học làm nòng cốt chủ động liên kết, phối hợp có trách nhiệm chuyển tải tuyên truyền nghị quyết đến từng hộ gia đình, vận động gia đình hội viên, nhân dân góp phần thực hiện công tác khuyến học.
 Quyết định 281/TTg của Thủ tướng Chính phủ về “Đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng đến năm 2020”, nâng cao ý thức người dân về học tập suốt đời, cấp ủy chi bộ không đợi đến hàng tháng họp chi bộ để kiểm tra đôn đốc nhắc nhở về công tác khuyến học; mà hàng ngày, hàng tuần gặp gỡ nhau tại tổ dân phố, trong các cuộc họp khu phố cùng động viên nhắc nhở nhau và nắm bắt tiến độ triển khai thực hiện và những khó khăn vướng mắc của từng tổ chức trong cơ chế khu phố. Đến hàng tháng họp chi bộ định kỳ và họp cơ chế khu phố mở rộng có kiểm điểm, đánh giá việc thực hiện công tác khuyến học. Nhờ vậy kết quả hoạt động khuyến học, khuyến tài tại khu phố ngày càng đạt kết quả khả quan.

 

Hội thu heo đất tại khu phố

 

            Từ nhận thức gia đình là tế bào của xã hội, gia đình tốt thì xã hội mới tốt; gia đình hiếu học là hạt nhân trong xây dựng xã hội học tập, gắn kết với cuộc vận động Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, vận động các hộ hội viên đạt chuẩn gia đình văn hóa đăng ký xây dựng gia đình hiếu học. Phong trào này đã được triển khai nhiều năm qua, có nhiều kinh nghiệm và hầu hết các hộ nhân dân đều nắm rõ nội dung, cách thực hiện trong từng gia đình, vận động người dân và hội viên tích cực tham gia sinh hoạt tại Trung tâm HTCĐ. Ý thức giáo dục và thực hành nêu gương của người lớn cho con cháu ngày càng phát huy. Vai trò đảng viên, đoàn viên, hội viên trong xây dựng Gia đình văn hóa, gia đình hiếu học cũng được phát huy tốt.

            Thực hiện bình xét “Gia đình hiếu học” chi hội khu phố xác định phải theo một lộ trình chặt chẽ, thực chất, công khai, dân chủ, công tâm, khách quan, và có sự giám sát của người dân. Bình chọn trước hết từ tổ hội (tổ dân phố), sau đó chi hội khuyến học khu phố chủ động liên kết, phối hợp với các tổ chức thuộc cơ chế khu phố cùng thẩm định để công nhận; đồng thời chuyển về Hội khuyến học phường họp hội đồng có sự tham gia của các đoàn thể phường cùng thẩm định để công nhận. Trong quá trình thẩm định nếu có ý kiến khác hoặc không thống nhất ở một hộ gia đình nào thì được Hội khuyến học phường thông tin và chi hội khu phố phản hồi trở lại, thông báo cho bà con tổ hội (tổ dân phố) biết lý do không được xét công nhận, để có cơ sở thực tiễn xem xét. Cách làm này nhằm mục đích có sự giám sát thực tế của người dân trong việc bình xét, công nhận “Gia đình hiếu học”, tạo sự công bằng, khách quan và thực chất, không chạy theo số lượng mà phải đạt chất lượng được người dân đồng tình.
Kết quả triển khai vận động:
            - Số hộ hội viên đăng ký xây dựng Gia đình hiếu học năm 2013: 425/425 hộ hội viên đạt 100%
            - Số hộ gia đình hiếu học được phường công nhận năm 2013:340/425 hộ đăng ký đạt tỷ lệ 80%.
            - Số hộ hội viên đăng ký xây dựng Gia đình hiếu học năm 2014: 680/680 hộ hội viên đạt 100%.
            - Số hộ gia đình hiếu học được phường công nhận năm 2014: 578/680 hộ đăng ký đạt tỷ lệ 85%.
Triển khai  mô hình “Gia đình học tập”, Dòng họ học tập”, “Cộng đồng học tập”
Được Thành phố chọn khu phố 1 làm điểm triển khai thực hiện xây dựng mô hình “Gia đình học tập:, “Dòng học học tập” và “Cộng đồng học tập”, khu phố đã tổ chức 9 cuộc họp với 580 hộ dân để nghe phổ biến thảo luận các tiêu chí và được bà con đồng tình hưởng ứng. Ban Chấp hành chi hội đã cùng Ban Điều hành, Ban Chấp hành các đoàn thể khu phố bàn bạc, thống nhất vận động các hộ Gia đình hiếu học đăng ký xây dựng “Gia đình học tập”, “Dòng họ học tập”, “Đơn vị học tập” và khu phố đăng ký xây dựng “Cộng đồng học tập”. Mặc dù độ dài về mặt thời gian còn quá ngắn, lại đang trong quá trình phát triển cả chiều rộng lẫn chiều sâu, nhưng một số hoạt động cũng đã được định hình rõ nét và đã tạo lập phong trào học tập trong công đồng dân cư.
 Công tác tuyên truyền vận động, quán triệt xây dựng “Gia đình học tập” đã tạo ra sự chuyển biến cả về hình thức và hành động, qua đó đã có 650 hộ gia đình/727 hộ gia đình trong khu phố viết phiếu đăng ký xây dựng “Gia đình học tập  đạt tỷ lệ 89%; chi hội trường Tiểu học Võ Văn Tần đăng ký mô hình đơn vị học tập, chi hội Dòng họ Trần đăng ký mô hình “Dòng họ học tập”.
Vận động Quỹ khuyến học và trao học bổng khuyến học, khuyến tài
Vận động Quỹ khuyến học:
Khu phố có 80 đảng viên sinh hoạt theo quy định 76 nhiều năm liền đã tích cực đóng góp cho quỹ khuyến học mỗi năm từ 12 đến 16 triệu đồng. Năm 2013, khu phố vận động quỹ được 45.000.000đ, năm 2014 vận động quỹ 48.000.000đ. Phát động trong nhân dân và hội viên trong khu phố tham gia phong trào Tiết kiệm nuôi heo đất khuyến học hàng năm nhân dịp sinh nhật Bác và khui heo đất vào ngày 19/5 tại chi hội, tổ hội, kết quả năm 2013 có 430 con, số tiền 43.500.000đ, ủng hộ Quỹ khuyến học 7.500.000đ, năm 2014 có 689 con, số tiền 55.000.000đ, ủng hộ cho quỹ khuyến học 9.350.000đ. Tiền vận động Quỹ khuyến học, chi hội vận động các mạnh thường quân  mang đến nộp cho phường và lấy phiếu thu về báo với chi hội.
Trao học bổng khuyến học, khuyến tài và các hình thức khác:
Năm 2013, hội khuyến học phường cấp 35 suất học bổng, trong đó học sinh tiểu học 25 suất, học sinh THCS 10 suất trị giá: 30.500.000đ. Năm 2014 đã cấp 22 suất học bổng, trong đó học sinh tiểu học 22 suất trị giá 22.000.000đ (năm 2014 Hội Khuyến học Quận chăm lo học bổng cho học sinh THCS, THPT và sinh viên CĐ-ĐH). Học bổng 1&1 năm 2013: 6 suất trị giá 4.200.000,  năm 2014: 7 suất trị giá 4.900.000đ.
Thực hiện nghị quyết chi bộ về lãnh đạo thực hiện chương trình giảm nghèo, tăng hộ khá năm 2014, tập trung chăm lo học bổng cho học sinh thuộc hộ nghèo có mã số, chi hội đã vận động các mạnh thường quân trao 29 suất học bổng trị giá 29.500.000đ cho sinh viên, học sinh thuộc hộ nghèo có mã số tại địa bàn khu phố năm 2014 góp phần cùng phường hoàn thành chuẩn nghèo 16 triệu đồng/người/năm theo nghị quyết đã đề ra.
Đề xuất Ngân hàng chính sách  trợ giúp cho 10 sinh viên vay với số tiền: 114.900.000đ để trang trải kinh phí học tập.
5/ Xây dựng tổ hội và sinh hoạt Hội:
Khu phố có 24 tổ hội/24 tổ dân phố đạt 100%. Ban Chấp hành chi hội 1 quý/lần, các tổ hội 1 tháng/lần lồng ghép với sinh hoạt tổ dân phố; trong các cuộc họp các tổ hội phổ biến các văn bản của hội, thông tin các hoạt động khuyến học …
Số hội viên tính đến tháng 10/2014: 799 hội viên/3.153 nhân khẩu, đạt tỷ lệ 25%, số hội viên có thẻ: 799/799 hội viên đạt 100%. Số tiền thu hội phí năm 2014: 15.336.000đ (24.000đ/HV/năm), nộp về phường 30%: 4.600.000đ, còn lại khu phố quản lý: 10.736.000đ. Số hội viên đóng hội phí: 639/799 hội viên tỷ lệ 80%.
Bài học kinh nghiệm và một số định hướng
Trong những năm qua, hoạt động khuyến học khu phố 1 đã thực hiện được một khối lượng nhiều công việc, khẳng định những mặt làm được, bài học kinh nghiệm, những mặt hạn chế cần khắc phục. Tiếp tục đẩy mạnh công tác khuyến học nâng cao chất lượng, đi vào chiều sâu, có hiệu quả thiết thực, những việc cần thực hiện:
- Chi hội khuyến học khu phố thực hiện công tác khuyến học đạt kết quả là do có sự tập trung lãnh đạo của chi bộ bằng nghị quyết, có sự phân công phân nhiệm rõ ràng trong từng thành viên cơ chế khu phố, đồng thời có kiểm tra, đôn đốc nhắc nhở kịp thời.
- Cần nâng cao ý thức người dân về học tập suốt đời, xóa bỏ mọi rào cản, tạo cơ hội, điều kiện và đáp ứng nhu cầu học tập đa dạng, suốt đời của người dân, phát hiện và nhân rộng những mô hình làm hay, những nhân tố tích cực trong quá trình triển khai xây dựng xã hội học tập.
- Tiếp tục phát huy vai trò cơ chế khu phố, kết nối đồng bộ giữa cấp ủy chi bộ, Ban điều hành, Mặt trận, các đoàn thể khu phố …tiếp tục vận động người dân học tập suốt đời, trong đó vận động người lớn tuổi tham gia sinh hoạt ở Trung tâm học tập cộng đồng.
- Vai trò của chi hội Khuyến học khu phố phải là nòng cốt, biết chủ động tham mưu, hiến kế, liên kết phối hợp chặt chẽ các ban ngành đoàn thể trong khu phố, tranh thủ sự hỗ trợ của chi bộ khu phố, của Hội khuyến học phường, tạo điều kiện thuận lợi cho chi hội khuyến học khu phố làm tốt công tác khuyến học.
- Tiếp tục duy trì và phát triển Quỹ khuyến học, tập trung vận động phong trào Tiết kiệm nuôi heo đất khuyến học, xây dựng quỹ khuyến học từng gia đình; kịp thời chăm lo tiếp sức cho các SV-HS có hoàn cảnh khó khăn, đặc biệt các em thuộc hộ nghèo có mã số, không để một trường hợp nào vì hoàn cảnh gia đình khó khăn mà không có điều kiện đến trường, góp phần cùng phường thực hiện tốt chương trình giảm nghèo, tăng hộ khá.
Kết quả đạt được trong công tác khuyến học đó là sự kết tinh đồng tâm, hiệp lực, phấn đấu nỗ lực vượt mọi khó khăn, vướng mắc của tập thể những con người, những tổ chức tham gia tích cực, chủ động, chung tay đóng góp của đông đảo bà con ở khu dân cư khu phố 1.